كمپرسورهاي رفت و برگشتي

كمپرسورهاي رفت و برگشتي از نوع كمپرسورهاي جابجايي مثبت هستند كه در آنها تراكم گاز در

سيلندر و از طريق حركت رفت و برگشتي پيستون انجام مي شود. اين نوع از كمپرسورها كه شبيه تلمبه باد

دوچرخه كار م يكنند از جمله قديم يترين كمپرسورها م يباشند و در حال حاضر جايگاه مهمي را در ميان

صنعت بدست آورد هاند.

كمپرسورهاي رفت و برگشتي براي دامنه گسترده اي از فشار و مقادير جريان، قابل استفاده هستند، اما

در بيشتر موارد براي ايجاد فشارهاي بالا با مقدار جريان اندك كاربرد دارند.

با وجود مزاياي زيادي كه كمپرسورهاي رفت و برگشتي دارند، اصطكاك ايجاد شده به دليل مكش گاز

و تخليه گاز متراكم شده از طريق شيرهاي تخليه از جمله عوامل موثر در كاهش بازدهي در اين نوع از

كمپرسورها م يباشد. كمپرسورهاي رفت و برگشتي چند مرحله اي به دليل توانايي در توليد فشارهاي بالاتر

كاربرد بسيار بيشتري نسبت به كمپرسورهاي يك مرحله اي دارند.

نحوه كار كمپرسورهاي رفت و برگشتي

كمپرسورهاي رفت و برگشتي با محبوس كردن گاز ورودي و كاهش حجم آن توسط يك عضو متراكم

كننده سبب افزايش فشار گاز م يشوند. اين عضو متراكم كننده دركمپرسورهاي رفت و برگشتي پيستون ناميده

مي شود.

مراحل فشرده سازي گاز را در كمپرسورهاي رفت و برگشتي مي توان به سه مرحله مكش، تراكم و

تخليه تقسيم كرد. در مرحله مكش با باز شدن سوپاپ يا دريچه مكش و حركت پيستون به سمت پايين، گاز

وارد سيلندر م يشود. اين مرحله تا زماني ادامه پيدا م يكند كه پيستون به پايينترين حد حركت خود كه

اصطلاحاً نقطه مرگ پايين ناميده م يشود، برسد. در مرحله تراكم سوپاپ مكش بسته شده و پيستون به سمت

بالا حركت مي كند و با اين حركت، گازي كه درون سيلندر محبوس شده است، فشرده مي شود. اين مرحله تا

زماني ادامه پيدا م يكند كه پيستون به بالاترين حد حركت خود كه اصطلاحاً نقطه مرگ بالا ناميده م يشود،

برسد و بالاخره در مرحله تخليه سوپاپ تخليه باز مي شود و گاز با فشار بالا به لوله تخليه رانده م يشود. با

اتمام مرحله تخليه، دوباره كمپرسور در حالت مكش قرار گرفته و سيكل تراكم تكرار م يشود.

براي حركت دادن پيستون بصورت رفت و برگشتي بايد از يك محرك استفاده كرد كه معمولاً يك

توربين يا يك موتور الكتريكي است. اما توربين و موتور الكتريكي، نيرو را به صورت حركت چرخشي توليد

مي كنند و بايد با ابزاري اين حركت چرخشي را به حركت رفت و برگشتي تبديل كرد. اين عمل به وسيله ميل

لنگ و شاتون انجام م يشود.

در اين كمپرسورها مي للنگ به محرك وصل م يشود و با نيروي آن شروع به چرخش م يكند. سپس

حركت چرخشي ميل لنگ توسط شاتون به حركت رفت برگشتي تبديل م يشود. يك سر شاتون به ميل لنگ و

سر ديگر آن به پيستون يا ميل پيستون وصل مي شود و در نتيجه با حركت محرك، ميل لنگ و شاتون

پيستون به حركت در م يآيد.

كمپرسورهاي رفت و برگشتي به طور كلي به دو دسته ي كمرحله اي و چند مرحل هاي تقسيم م يشوند.

مي باشند كه با هر عمل رفت و Single Acting ساده ترين نوع كمپرسورهاي رفت و برگشتي؛ كمپرسورهاي

برگشت پيستون،گاز ورودي تنها يك بار متراكم م يگردد.

قرار دارند كه با هر بار رفت و Double Acting كمپرسورهاي Single Acting در مقابل كمپرسورهاي

برگشت پيستون دو مرتبه گاز متراكم م يشود.

داراي دو سوپاپ ورودي و دو سوپاپ خروجي هستند. Double Acting كمپرسورهاي رفت و برگشتي

هنگامي كه پيستون به يك سمت به طور مثال سمت چپ حركت م يكند، سوپاپ ورودي سمت راست باز

شده و در نتيجه گاز به سمت راست سيلندر وارد م يشود، با حركت پيستون به سمت راست، گاز در طرف

راست پيستون فشرده شده و همزمان با آن، سمت چپ پيستون از گاز كم فشار پر مي گردد. با رسيدن

پيستون به انتهاي سمت راست، سوپاپ خروجي در سمت راست باز شده و گاز پر فشار به بيرون رانده

مي شود. پس از تخليه گاز پر فشار، سوپاپ خروجي سمت راست بسته شود. حال با حركت پيستون به سمت

چپ، اين بار عمل فشرده سازي در اين سمت پيستون انجام مي گيرد. به اين ترتيب با هر عمل رفت و

برگشت پيستون در داخل سيلندر، دوبارعمل فشرده سازي انجام م يگيرد.__